महाराष्ट्र २४ ।। विशेष प्रतिनिधी ।। रवीवार दि. १६ मार्च ।। महाराष्ट्रातील विविध भागांमध्ये, विशेषतः विदर्भात, सध्या उष्णतेची लाट पसरली आहे. शनिवारी चंद्रपूरमध्ये तापमान ४२ अंश सेल्सिअसपर्यंत पोहोचले, तर पुण्यातही तापमान ४० अंशांच्या वर नोंदवले गेले. फेब्रुवारीच्या सुरुवातीपासूनच या उष्णतेची लाट सुरू असून, नागरिकांना याचा तीव्र फटका बसत आहे.
शनिवारी चंद्रपूरमध्ये तापमान ४२ अंश सेल्सिअस नोंदवले गेले, जे महाराष्ट्रातीलच नव्हे तर भारतातील सर्वात उष्ण ठिकाणांपैकी एक होते. इतर ठिकाणांमध्ये अकोला (४१.३°C), वर्धा (४१°C), ब्रह्मपुरी (४०.८°C), अमरावती (४०.४°C), नागपूर (४०.२°C) आणि सोलापूर (४०.३°C) यांचा समावेश होता. विशेषतः वर्धामध्ये तापमान सामान्यापेक्षा ६ अंशांनी जास्त होते, तर चंद्रपूरमध्ये ५ अंशांनी जास्त होते. विदर्भातील सात ठिकाणी तापमान ४०°C पेक्षा जास्त नोंदवले गेले, ज्यामुळे हा प्रदेश उष्णतेच्या लाटेचा सर्वात जास्त फटका बसलेला दिसतो.
पुण्यातील वाढते तापमान आणि कमी आर्द्रता
पुण्यातील कोरेगाव पार्कमध्ये शनिवारी तापमान ४०.४°C नोंदवले गेले, तर लोहेगावमध्ये ४०.३°C आणि शिवाजीनगरमध्ये ३८.७°C तापमान नोंदवले गेले. दुपारच्या वेळी सापेक्ष आर्द्रता १६-२५% दरम्यान होती, ज्यामुळे उष्णतेची तीव्रता अधिक जाणवली. कमी आर्द्रतेमुळे शरीरातील घाम लवकर वाष्पीभवन होतो, ज्यामुळे निर्जलीकरणाची शक्यता वाढते.
तज्ज्ञांचा इशारा
आरोग्य तज्ज्ञांनी नागरिकांना पुरेसे पाणी पिण्याचे, हलके आणि सैल कपडे घालण्याचे, आणि शक्यतो दुपारच्या वेळी बाहेर जाणे टाळण्याचे सल्ला दिले आहे.
उष्णतेच्या लाटेचे संभाव्य परिणाम
उष्णतेच्या लाटेमुळे शेतकरी, बांधकाम कामगार आणि इतर बाहेर काम करणाऱ्या व्यक्तींना विशेषतः धोका आहे. उच्च तापमानामुळे उष्माघात, निर्जलीकरण आणि इतर आरोग्य समस्यांचे प्रमाण वाढू शकते. त्यामुळे, स्थानिक प्रशासनाने नागरिकांना सावध राहण्याचे आणि आवश्यक ती खबरदारी घेण्याचे आवाहन केले आहे.
पुढील हवामान अंदाज
भारतीय हवामान विभागाच्या पुणे कार्यालयाने विदर्भात पुढील दोन दिवस उष्णतेच्या लाटेची शक्यता वर्तवली आहे. मात्र, मध्य महाराष्ट्र, कोकण किंवा मराठवाड्यात उष्णतेच्या लाटेची शक्यता नाही. मराठवाड्यात २०-२१ मार्च रोजी हलक्या पावसाची शक्यता आहे. मध्य महाराष्ट्रात प्री-मान्सून पावसाचे संकेत अद्याप दिसत नाहीत, परंतु परिस्थितीवर सतत लक्ष ठेवले जात आहे.
इतर राज्यांतील स्थिती
महाराष्ट्राबाहेरील काही ठिकाणीही शनिवारी तीव्र उष्णता नोंदवली गेली. ओडिशातील बौध येथे ४२.५°C तापमान नोंदवले गेले, जे देशातील सर्वात उष्ण ठिकाण होते. संबलपूर (४२.२°C), झारसुगुडा (४१.८°C), आणि अंगुल (४१.७°C) येथेही तापमान ४०°C पेक्षा जास्त होते. छत्तीसगडमधील राजनांदगावमध्ये ४०.५°C, झारखंडमधील चाईबासा (४१.०°C) आणि डाल्टनगंज (४०.७°C), तसेच तेलंगणातील आदिलाबादमध्ये ४०.८°C तापमान नोंदवले गेले.
नागरिकांसाठी सूचना
उष्णतेच्या लाटेच्या पार्श्वभूमीवर, नागरिकांनी खालील सूचनांचे पालन करावे:
पुरेसे पाणी प्या आणि निर्जलीकरण टाळा.
हलके, सैल आणि हलक्या रंगाचे कपडे घाला.
दुपारच्या तीव्र उष्णतेच्या वेळी बाहेर जाणे शक्यतो टाळा.
उष्णतेशी संबंधित लक्षणे जाणवल्यास त्वरित वैद्यकीय सल्ला घ्या.