महाराष्ट्र २४ । विशेष प्रतिनिधी । दि. २ ऑगस्ट । जर तुम्हाला कोणत्याही कंपनीत किंवा नोकरीत पगार मिळत असेल तर आयकरचा एक विशेष नियम आहे. जर तुम्ही हा नियम पाळला तर तुम्ही फायद्यात राहाल, नाही तर नोटीसची भीती तुमच्या मनात कायम राहील. पगारदार लोक हे काम सहसा हलक्यात घेतात, कारण त्यांना वाटते की हे काम कंपनीचे आहे. पण जर पगार तुमच्या हातात येत असेल तर त्यानुसार तुमचीही एक जबाबदारी आहे. जर पगार घेणारी व्यक्ती हे काम वेळेत केले, तर त्याला कर विभागाकडून अनेक सुविधा मिळतात.
जर तुम्हाला पगार मिळाला तर तुम्हाला माहीत असावे की त्याचा एक भाग आयकर म्हणून कापला जातो जो टीडीएसच्या स्वरूपात असतो. हा भाग सरकारच्या खात्यात जातो. यासाठी तुमची कंपनी तुम्हाला कुठे गुंतवणूक केली, याचा तपशील देण्यास सांगते. टीडीएस अचूकपणे वजा करता यावा म्हणून ही मागणी करण्यात येते. म्हणून गुंतवणूक घोषणा हा एक प्रकारचा फॉर्म आहे, ज्यात आपण कर दायित्वाबद्दल सांगता. यामध्ये कुठे आणि कोणत्या प्रकारची गुंतवणूक केली गेली आणि त्या गुंतवणुकीवर कर लावला जातो की नाही याबद्दल ढोबळ माहिती दिली जाते.
नवीन आर्थिक वर्ष सुरू होण्यापूर्वी कर्मचाऱ्यांनी त्यांच्या कंपनीला डिक्लेरेशन फॉर्म द्यावा लागतो. यासाठी कंपन्या आपल्या कर्मचाऱ्यांना अगोदरच ताकीद देतात की, त्यांनी त्यांचा डिक्लेरेशन फॉर्म भरावा, जेणेकरून कर कामात कोणतीही अडचण येणार नाही. जर तुम्ही वेळेवर आणि विलंब न करता डिक्लेरेशन फॉर्म भरला तर कंपनीला टीडीएस अचूकपणे कापण्यात कोणतीही अडचण येणार नाही. यामुळे तुम्हाला फक्त फायदा होईल कारण तुम्ही कर वाचवण्यास पात्र असाल.
डिक्लेरेशन फॉर्म केवळ गुंतवणुकीशी संबंधित
डिक्लेरेशन फॉर्म केवळ गुंतवणुकीशी संबंधित आहे. आपण इतर कपातीसाठी हा फॉर्म देखील भरू शकता. उदाहरणार्थ, घराच्या मालमत्तेवर नुकसान आहे, हे नुकसान गृहकर्जाचे व्याज, गृहकर्जाची परतफेड, शिक्षण शुल्क, जर पहिल्यांदा विकत घेतले असेल तर आपण घोषणा फॉर्म भरून कर वाचवू शकता. त्याची तारीख बाकी नाही कारण टीडीएस भरण्यापूर्वी कंपन्यांकडून हा फॉर्म भरला जातो.
फॉर्म 12BB काय आहे?
कर्मचारी कर वाचवण्याच्या उद्देशाने फॉर्म 12BB भरतात. कर बचतीचा लाभ घेण्यासाठी किंवा गुंतवणूक आणि खर्चावर कर सूट मिळवण्यासाठी हा फॉर्म भरला जातो. हा फॉर्म कोणत्याही आर्थिक वर्षाच्या शेवटच्या दिवशी भरला जातो. फॉर्म 2BB तयार करण्यासाठी गुंतवणूक डिक्लेरेशन फॉर्म भरणे आवश्यक आहे. खालील फॉर्म आणि गुंतवणुकीसाठी हा फॉर्म भरणे आवश्यक आहे-
गृह कर्जावरील व्याज
जर तुम्ही गृहकर्ज घेऊन तुमचे घर घेतले असेल तर तुम्ही गुंतवणुकीच्या डिक्लेरेशनमध्ये पुरावा म्हणून गृहकर्जाचे व्याज प्रमाणपत्र देऊ शकता.
प्रवास सवलत मिळवा
जर तुम्ही 2018-2021 कालावधीसाठी रजा प्रवास सवलत LTC घेत असाल, तर तुम्ही त्यावर कर दावा करू शकता. यासाठी तुम्हाला खर्चाचा पुरावा म्हणून बिल आणि व्हाउचर सादर करावे लागतील.
घर भाडेभत्ता
एखाद्या कंपनीत कर्मचारी असल्याने तुम्हाला सशुल्क रजा आणि घरभाडे भत्ता (HRA) सारख्या सुविधा मिळतात. जर कंपनी तुम्हाला HRA देते, तर तुम्ही भाड्याची स्लिप सबमिट करून त्या खर्चावर कर वाचवू शकता. यासाठी तुम्हाला जमीन मालकाचे नाव, त्याचा पत्ता आणि तुम्ही किती भाडे देता, ही सर्व माहिती तुमच्या कंपनीला द्यावी लागेल. उर्वरित काम लेखा विभाग आपोआप हाताळतो.
इतर उत्पन्नाबद्दल देखील माहिती द्या
जर कोणत्याही आर्थिक वर्षात तुम्ही इतर स्त्रोतांमधून कमाई करता, जसे की मुदत ठेवींवर मिळणारे व्याज, स्टॉकमधून लाभांश कमाई, भांडवली नफा, भेटवस्तूची कमाई, तर ती कंपनीला देखील उघड करावी लागेल. या गोष्टी इनवेस्टमेंट डिक्लेरेशनमध्ये द्याव्या लागतील.
महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे, करदात्याला 12BB फॉर्म स्वतः आयकर विभागाकडे सादर करता येत नाही. कंपनीच्या वतीने तो सादर केला जातो आणि तेसुद्धा TDS ची गणना केल्यानंतर सादर होतो. तुम्हाला कोणत्याही प्रकारचे कर लाभ मिळवायचे असतील त्यांच्या समर्थनार्थ तुम्ही कागदपत्रे ठेवावीत. नंतर काही प्रश्न उद्भवल्यास, तुम्हाला त्याचा पुरावा दाखवावा लागेल.