महाराष्ट्र २४ । विशेष प्रतिनिधी ।। दि. १८ एप्रिल ।। नवे आर्थिक वर्ष सुरू होताच इन्कम टॅक्स (आयकर) रिटर्न भरण्याची लगबगही सुरू झाली आहे आणि नोकरदार लोक फॉर्म १६ ची वाट पाहत आहेत. अशा परिस्थिती, फॉर्म १६ इतका महत्त्वाचा का आहे, असा प्रश्न उपस्थित होतो. याशिवाय करदाते आयकर रिटर्न भरू शकत नाही का? जर एखाद्याकडे फॉर्म १६ नसेल तर कर्मचाऱ्यांना आयकर रिटर्न भरताना काही कागदपत्रे जवळ ठेवणे अनिवार्य आहे.
एप्रिल महिना सुरू होताच गेल्या आर्थिक वर्षातील आयकर रिटर्न (आयटीआर) भरण्याची घाईही सुरू झाली असून १ एप्रिलपासूनच आयटीआर फाइलिंग सुरू होत असले, तरी अनेक नोकरदार लोकांना नियोक्त्याकडून फॉर्म १६ मिळत नाही आणि त्यांना रिटर्न दाखल करण्यात विलंब होतो. अशा परिस्थितीत, अशा कर्मचाऱ्यांनी लक्षात घ्यावे की फॉर्म १६ शिवायही आयकर रिटर्न भरता येतो आणि आयकर विभागाने स्वतः याचा मार्ग दाखल आहे.
ITR भरण्यासाठी फॉर्म १६ महत्त्वाचा का?
आयकर नियमांनुसार कंपन्यांना दरवर्षी १५ जूनपूर्वी फॉर्म १६ जारी करणे बंधनकारक असते. त्याचवेळी, आयकर विवरणपत्र भरण्याची अंतिम मुदत ३१ जुलै आहे. अशा परिस्थितीत, कोट्यवधी नोकरदारांना ४५ दिवसांत रिटर्न भरण्यासाठी झगडावे लागत आहे. पण कर्मचाऱ्यांकडे फॉर्म १६ शिवाय आयटीआर भरण्याची सुविधा असेल, तर तुम्हाला १५ जूनपर्यंत प्रतीक्षा करावी लागणार नाही आणि लवकरात लवकर करदात्यांना रिफंड जारी केला जाईल.
फॉर्म १६ नसताना ITR कसा भरायचा
फॉर्म १६ शिवाय करदात्यांना आयटीआर भरण्यासाठी काही महत्त्वाच्या कागदपत्रांची आवश्यकता असेल. यामध्ये फॉर्म 26AS आणि सॅलरी स्लिप सर्वात महत्त्वाची आहे. फॉर्म १६ च्या दोन्ही भाग A आणि B मध्ये नियोक्त्याकडून मिळालेली रक्कम आणि त्यावर कट केलेल्या टॅक्सची माहिती असते जी कर्मचाऱ्यांना फॉर्म 26AS वर देखील मिळते.
फॉर्म 26AS कुठून डाउनलोड करायचा
आयकर विभागाच्या वेबसाइटवरून किंवा अधिकृत बँकांच्या नेट बँकिंगद्वारे करदाते त्यांचा फॉर्म 26AS डाउनलोड करू शकतात. तुमचा पॅन तुमच्या बँक खात्याशी जोडलेला असल्यास, फॉर्म 26AS सहजपणे डाउनलोड केला जाऊ शकतो. याशिवाय तुमच्या सॅलरी स्लिपमध्ये सर्व प्रकारच्या कपातीचा उल्लेख आहे. या दोन व्यतिरिक्त, तुमची गुंतवणूक आणि वजावट संबंधित कागदपत्रे असावीत.