महाराष्ट्र २४ ।। विशेष प्रतिनिधी ।। दि.२५ जानेवारी ।। आधार कार्ड आता आपल्या जीवनाचा एक महत्त्वाचा भाग बनली आहे. शालेय प्रवेश, बँक खाते उघडणे, सरकारी सेवा प्राप्त करणे, प्रवासासाठी वगैरे अनेक ठिकाणी आधारची गरज लागते. हे सगळं सोपं झालं आहे, कारण आधार संपूर्ण भारतातील नागरिकांसाठी एक मान्यताप्राप्त ओळख पत्र बनला आहे. मात्र, जरी आधार सुविधा देत असली तरी त्याचं गैरवापर होण्याची शक्यता देखील आहे. आधारचा वापर वाढल्यामुळे अनेक फसवणूक करणारे लोक आधार नंबरचा गैरवापर करतात. त्यामुळे आधारची सुरक्षा अत्यंत महत्त्वाची आहे.
आधारची सुरक्षा कशी करावी आणि त्याचा गैरवापर होतोय का हे कसे तपासायचं? यासाठी आधार धारकांना मदतीसाठी UIDAI (युनिक आयडेंटिफिकेशन अथॉरिटी ऑफ इंडिया) ने एक साधन उपलब्ध करुन दिलं आहे. “Authentication History” हे साधन आधार धारकांना आधार वापारच्या इतिहासाची तपासणी करण्याची सुविधा देते, ज्यामुळे तुम्ही तुमच्या आधारचा कुणी गैरवापर केला की नाही, हे तपासू शकता.
आधार वापराचा इतिहास कसा तपासावा?
आधार वापराचा इतिहास तपासण्यासाठी खालील सोप्या स्टेप्स फॉलो करा.
myAadhaar पोर्टलला भेट द्या: सर्वप्रथम UIDAI च्या अधिकृत myAadhaar पोर्टलला भेट द्या. येथे तुमचा आधार तपासणी करणे शक्य होईल.
OTP द्वारे लॉगिन करा: तुमचा आधार नंबर आणि कॅप्चा कोड टाका. त्यानंतर “Login With OTP” पर्यायावर क्लिक करा आणि तुमच्या नोंदणी केलेल्या मोबाइल नंबरवर आलेल्या OTP (वन टाइम पासवर्ड) द्वारे लॉगिन करा.
Authentication History पर्याय निवडा: लॉगिन झाल्यावर, “Authentication History” पर्यायावर क्लिक करा. तुम्हाला आपल्या आधारच्या वापराचा तपशील पाहायला मिळेल. तुम्ही एक विशिष्ट कालावधी निवडू शकता आणि त्या कालावधीत आधार वापरण्याचे तपशील पाहू शकता.
तपशील तपासा: आता, आधारद्वारे केलेल्या सर्व ट्रांझॅक्शनचे तपशील काळजीपूर्वक तपासा. जर तुम्हाला काही अपरिचित किंवा संशयास्पद कामे दिसली, तर ताबडतोब त्या बाबत रिपोर्ट करा.
चुकीच्या वापरायची तक्रार कशी करावी?
जर तुम्हाला तुमच्या आधारशी संबंधित कोणतेही चुकीचे वापर दिसले, तर खालील पद्धतींनी ते रिपोर्ट करा.
UIDAI च्या टोल-फ्री हेल्पलाइन क्रमांकावर कॉल करा – 1947
तुमच्या शंका किंवा तक्रारी help@uidai.gov.in या ईमेलवर पाठवा.
आधार बायोमेट्रिक्स लॉक करा
UIDAI ने आधारच्या बायोमेट्रिक्स (अंगठ्याचा ठसा, चेहरेचे चित्र इत्यादी) लॉक करण्याची सुविधा देखील दिली आहे. हे तुम्हाला आधारचा गैरवापर होण्यापासून संरक्षण करते. कोणत्याही व्यक्तीस तुमचा आधार नंबर मिळाला तरी ते तुमचे बायोमेट्रिक्स न वापरता आधारचा वापर करू शकणार नाहीत.
तुमच्या आधाराच्या सुरक्षिततेसाठी, नियमितपणे तुमचा आधार तपासा. UIDAI च्या तज्ञांनी आधार धारकांना त्यांचे आधार माहिती अद्ययावत ठेवण्याचे सल्ला दिला आहे. विशेषतः, जर तुम्ही गेल्या 10 वर्षांत आधार माहिती अपडेट केली नसेल, किंवा तुम्हाला कोणत्याही अपघातामुळे बायोमेट्रिक्समध्ये बदल झाला असेल, किंवा तुमचं वय 15 वर्षांचं झाले असेल, तर तुमचा आधार नक्कीच अपडेट करा.
आधार नंबर हे आजच्या डिजिटल युगात अत्यंत महत्त्वाचे आहे, आणि त्याची सुरक्षितता राखणे आपल्यासाठी आवश्यक आहे. UIDAI च्या मार्गदर्शनानुसार, तुम्ही तुमच्या आधाराची योग्य तपासणी करून त्याचे संरक्षण करू शकता.