महाराष्ट्र २४ ।। विशेष प्रतिनिधी ।। दि. १४ डिसेंबर ।। डिसेंबरचा अर्धा महिना उलटून गेला आहे आणि लवकरच नवीन वर्ष सुरू होणार आहे. अशा परिस्थितीत 2024 च्या शेवटच्या महिन्यात जगात एक दुर्मिळ खगोलीय घटना पाहायला मिळणार आहे. 15 डिसेंबर रोजी जगाला दिसणारे चंद्राचे रूप कोल्ड मून म्हणून ओळखले जाते. शीत चंद्र हा वर्षातील शेवटचा पौर्णिमा दर्शवितो आणि हिवाळ्याची सुरुवात देखील करतो.
साधारणपणे शीत चंद्र वर्षातील सर्वात लांब रात्री म्हणजेच 21 डिसेंबरच्या आसपास दिसतो. नासाच्या म्हणण्यानुसार, या वेळी रविवारी, 15 डिसेंबर रोजी सकाळी 4:02 EST (भारतीय वेळेनुसार 2:32 वाजता) चंद्र पूर्ण शिखरावर असेल. ही खगोलशास्त्रीय घटना पूर्वेकडील आकाशात उगवताना उत्तम प्रकारे पाहिली जाऊ शकते.
डिसेंबर महिन्यात दिसणारा पौर्णिमा शीतल चंद्र म्हणून ओळखला जाते. कोल्ड मून ही एक खगोलीय घटना आहे, ज्यामध्ये चंद्र सुमारे 99.5 टक्के वेळ दिसेल. शीत चंद्र हा शब्द अमेरिकन आणि युरोपियन घटनांवरून आला आहे. कोल्ड मून, ज्याला ‘लाँग नाईट मून’ असेही म्हणतात, डिसेंबर महिन्यात रात्रीची लांबी प्रतिबिंबित करते. प्रत्यक्षात डिसेंबर महिन्यात बहुतांश वेळा रात्री सुमारे 15 तास अंधार असतो.
वृषभ राशीमध्ये स्थित, थंड चंद्र रात्रीच्या आकाशातील काही तेजस्वी तारे आणि गुरू ग्रहाने वेढलेला असेल, ज्यामुळे स्टारगेझर्ससाठी एक मंत्रमुग्ध करणारे दृश्य असेल. अहवालानुसार, मॅसॅच्युसेट्स, उत्तर कॅनडा, उत्तर-पश्चिम युरोप, ग्रीनलँड आणि आइसलँडमध्ये राहणारे लोक थंड चंद्र सहज पाहू शकतील. साधारणपणे, ते पाहण्यासाठी कोणत्याही उपकरणाची आवश्यकता नसते, परंतु जर तुम्हाला त्याची चमक आणि पृष्ठभाग अधिक चांगल्या प्रकारे पाहायचे असेल तर दुर्बिणी किंवा लहान दुर्बिणीचा वापर केला जाऊ शकतो. खरं तर, या उपकरणांच्या वापरामुळे हे दृश्य एका अद्भुत अनुभवात बदलेल.
कोल्ड मूनचे सांस्कृतिक महत्त्व त्याच्या वारशात भर घालते, मोहॉक संस्कृतीने कोल्ड मून हा शब्द वापरला आहे, तर इतर मूळ अमेरिकन जमातींनी त्याची नोंद ड्रिफ्ट क्लिअरिंग मून, स्नो मून किंवा विंटर मेकर मून म्हणून केली आहे. याव्यतिरिक्त, सेल्टिक परंपरा याला ओक मून किंवा लाँग नाईट्स मून म्हणतात, जे सीझनच्या थंड आकर्षणाचे प्रतीक आहे. थंडीनंतर येणारी पौर्णिमाही विशेष असते. नवीन वर्षाची पहिली पौर्णिमा वुल्फ मून म्हणून ओळखली जाते. वुल्फ मून 2025 मध्ये 13 जानेवारीला दिसणार आहे.
