महाराष्ट्र २४ ।। विशेष प्रतिनिधी ।। दि. ३ जुलै ।। इन्कम टॅक्स प्रणाली निवडल्यानंतर तुम्ही विचारात पडला का? तुम्ही योग्य कर व्यवस्था निवडली आहे की नाही याबद्दल तुम्हालाही गोंधळ आहे का? तुम्हाला असे वाटत असेल की घाईघाईने किंवा चुकून तुम्ही चुकीची कर व्यवस्था निवडली आहे, तर आता काय होईल? आयकर रिटर्न भरताना तुमच्याकडे कर व्यवस्था बदलण्याची सुविधा आहे का की आता निवडलेल्या कर प्रणालीनुसार तुम्हाला आयटीआर दाखल करावे लागेल?
चुकीची Tax Regime निवडली, आता काय?
अनेक करदाते आयकर रिटर्न (ITR) भरताना चुकीची कर प्रणाली निवडतात पण, चांगली बातमी अशी आहे की रिटर्न भरताना दोन्ही प्रणालींमध्ये स्विच करणे शक्य आहे, हा बदल तुमच्या उत्पन्नावर अवलंबून असतो.
सरकारने 2020 मध्ये एक नवीन कर व्यवस्था सुरू केली, ज्यामध्ये कमी टॅक्स दर आहेत पण मर्यादित सवलत आणि वजावट आहे. ही नवीन व्यवस्था 2023-24 आर्थिक वर्षापासून डिफॉल्ट झाली आहे. त्याचवेळी, जुनी व्यवस्था कलम 80सी, 80डी आणि HRA सारख्या विविध वजावटी अंतर्गत फायदे देते, जे जास्त गुंतवणूक आणि खर्च असलेल्यांसाठी फायदेशीर आहे.
Tax Regime मधून स्विच कसे करायचे?
पगारदार करदाते (ITR-1 किंवा ITR-2 भरणारे) दरवर्षी दोन्ही कर प्रणालींमध्ये बदल करू शकतात. त्याचवेळी, व्यवसाय किंवा व्यावसायिक (ITR-3 किंवा ITR-4 फाइलर्स) फक्त एकदाच जुन्या पद्धतीत स्विच करू शकतात. एकदा नवीन पद्धतीत स्विच केल्यानंतर पुन्हा जुन्या पद्धतीत स्विच करू शकत नाहीत.
ITR दाखल करताना Tax Regime कसे स्विच करावे?
पगारदार करदात्यांना ITR फॉर्ममध्ये एक सोपा पर्याय आहे:
आयटीआर-1 आणि आयटीआर-2 विचारतात:
“तुम्हाला कलम 115 बीएसी(6) अंतर्गत नवीन कर प्रणालीतून बाहेर पडायचे आहे का?”
“होय” निवडा आणि तुम्ही जुन्या प्रणालीचा पर्याय निवडाल.
“नाही” निवडा आणि तुम्ही नवीन प्रणालीमध्ये (डिफॉल्ट) राहाल.
तुम्ही Tax Regime निवडली नाही तर, तुमचा कर नवीन पद्धतीनुसार आपोआप मोजला जाईल, जो जास्त कपात असलेल्या करदात्यांना फायदेशीर ठरणार नाही. म्हणूनच, तज्ञ ऑनलाइन कॅल्क्युलेटर वापरून किंवा कर सल्लागाराचा सल्ला घेऊन दोन्ही पद्धतींमधील तुमच्या कर दायित्वाची तुलना करण्याची शिफारस करतात. अशाप्रकारे, योग्य पद्धत निवडून तुम्ही जास्तीत जास्त टॅक्स वाचवू शकता आणि ITR फाइलिंगचा पूर्ण फायदा घेऊ शकता.