महाराष्ट्र २४ | विशेष प्रतिनिधी | दि. २२ ऑक्टोबर २०२५| भारतीय रेल्वेने प्रवाशांसाठी अशी सुविधा सुरू केलीय की ऐकून तुम्ही थक्क व्हाल! स्लीपर कोचचं तिकीट घेतलं तरी AC कोचमध्ये प्रवास करण्याची सुवर्णसंधी मिळू शकते. होय — हीच ती IRCTCची ऑटो अपग्रेड योजना, जी प्रवाशांचा प्रवास अधिक सुखकर आणि रेल्वेचा फायदा वाढवणारी ठरत आहे.
🚉 काय आहे ही ‘ऑटो अपग्रेड योजना’?
रेल्वेच्या फर्स्ट AC किंवा सेकंड AC मध्ये महागड्या तिकिटांमुळे अनेकदा जागा रिकाम्या राहतात. त्यावर उपाय म्हणून रेल्वेने हुशार प्लॅन आखलाय —ऑटो अपग्रेड स्कीम! या योजनेनुसार, जर उच्च श्रेणीतील कोचमध्ये जागा रिकामी असेल, तर खालच्या श्रेणीतील प्रवाशाला विनामूल्य तिथे हलवले जाते. म्हणजेच — स्लीपरचं तिकीट आणि एसीचा आनंद, तेही फुकटात!
⚙️ योजना कशी चालते?
उदाहरणार्थ — एखाद्या ट्रेनच्या फर्स्ट AC मध्ये ४ आणि सेकंड AC मध्ये २ जागा मोकळ्या असतील, तर सेकंड AC मधील प्रवाशांना फर्स्ट AC मध्ये, आणि थर्ड ACमधील प्रवाशांना सेकंड ACमध्ये अपग्रेड केले जाते. त्यामुळे थर्ड AC मधील जागा वेटिंग लिस्टमधील प्रवाशांसाठी मोकळी होते.
🧳 कोणाला मिळू शकतो फायदा?
तिकीट बुक करताना IRCTC तुम्हाला विचारते — “ऑटो अपग्रेड हवे का?”
‘होय’ निवडल्यास तुम्हाला अपग्रेडचा लाभ मिळू शकतो.
‘नाही’ निवडल्यास तुमचे तिकीट पूर्ववतच राहते.
काहीही न निवडल्यास, रेल्वे तुमचं उत्तर ‘होय’ असं गृहीत धरते.
🔢 PNR व रिफंड नियम
अपग्रेड झालं तरी तुमचा PNR नंबर तोच राहतो.
रद्द केल्यास रिफंड मूळ तिकिटाच्या दरानुसारच मिळतो — अपग्रेड श्रेणीप्रमाणे नाही.
🌟 प्रवाशांना दुहेरी फायदा
ही योजना म्हणजे दोन्ही हातांनी लाभ! एकीकडे प्रवाशांना कमी खर्चात उच्च श्रेणीचा प्रवास अनुभव मिळतो, तर दुसरीकडे रेल्वेलाही रिकाम्या सीट्समुळे होणारं नुकसान टळतं.
हिवाळ्यात स्लीपरच्या थंडगार रात्रींपासून सुटका हवी आहे? मग पुढचं रेल्वे तिकीट बुक करताना ‘ऑटो अपग्रेड’ला नक्की होय म्हणा — आणि एसी प्रवासाचा थाटदार अनुभव घ्या! 🚆✨