महाराष्ट्र २४ । विशेष प्रतिनिधी । दि .२३ मे । पंतप्रधान नरेंद्र मोदी 2000 ची नोट बाजारात आणण्याच्या बाजूने नव्हते, परंतु नोटाबंदी मर्यादित कालावधीत करायची असल्याने त्यांनी इच्छा नसतानाही ते मान्य केले. मोदींनी दोन हजारांची नोट गरिबांची नोट मानली नाही. या नोटेला मोठा धोका असल्याचे सांगून त्यांनी साठेबाजी (होर्डिंग) वाढणार असल्याचे सांगितले होते. पंतप्रधान कार्यालयात तत्कालीन प्रधान सचिव नृपेंद्र मिश्रा यांनी ही माहिती दिली.
2016 मध्ये नोटाबंदीनंतर 2000 रुपयांची नोट बाजारात आली.
मिश्रा म्हणाले की, नोटाबंदीच्या वेळी बाजाराची मागणी पूर्ण करण्यासाठी रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) कडे त्यावेळी पुरेशी छपाई क्षमता नव्हती. त्यासाठी 2000 च्या नोटा आणण्याचा निर्णय घेण्यात आला होता, मात्र पंतप्रधान त्यासाठी तयार नव्हते. त्यावेळची परिस्थिती पाहून मोदींनी यासाठी परवानगी दिली होती.
2018-19 मध्ये दोन हजार रुपयांच्या नोटांच्या छपाईवर बंदी
मिश्रा म्हणाले की, नोटाबंदीनंतर २००० रुपयांची नोट चलनात आणण्याचा सल्ला देण्यात आला होता, जी मोदींना आवडली नाही. मोदी म्हणाले की, गरीब आणि मध्यमवर्गीय 2000 रुपयांच्या नोटा वापरत नाहीत. हा वर्ग 500 आणि 100 रुपयांच्या छोट्या नोटांचा वापर करतो. गरिबांना फटका बसू नये असे मोदींना वाटत होते.
ते पुढे म्हणाले, दोन हजार रुपयांच्या नोटा चलनातून बाद केल्याने पंतप्रधानांचा मॉड्युलर बिल्डिंगचा दृष्टिकोन दिसून येतो. त्याची सुरुवात 2018-19 मध्ये दोन हजार रुपयांच्या नोटांच्या छपाईवर बंदी घालण्यात आली. त्यानंतर ते हळूहळू चलनाबाहेर गेले आणि आता 30 सप्टेंबर 2023 रोजी ते पूर्णपणे चलनाबाहेर जाईल.
RBI ने 2000 च्या नोटा परत घेण्याची घोषणा केली
RBI ने 19 मे रोजी 2000 रुपयांची नोट चलनातून काढून घेण्याची घोषणा केली आहे. 30 सप्टेंबरपर्यंत बँकांमध्ये जमा करण्याव्यतिरिक्त ते बदलले जाऊ शकते. एका वेळी फक्त 10 नोटा बदलल्या जातील.
आरबीआयचे गव्हर्नर शक्तिकांत दास यांनीही सोमवारी सांगितले की, चलनातून 2,000 रुपयांची नोट काढून घेतल्याने अर्थव्यवस्थेवर फारसा परिणाम होणार नाही. कारण या नोटा चलनात असलेल्या एकूण नोटांच्या केवळ 10.8 टक्के आहेत..
२ हजार रुपयांच्या नोटा आणण्याचा उद्देश पूर्ण झाला
आरबीआयने सांगितले होते की, दोन हजार रुपयांची नोट आरबीआय कायदा १९३४ अंतर्गत आणण्यात आली होती. जुन्या 500 आणि 1000 रुपयांच्या नोटा बंद झाल्यानंतर चलनाच्या गरजेमुळे या नोटा चलनात आल्या. जेव्हा 500, 200 आणि 100 च्या छोट्या नोटा पुरेशा प्रमाणात बाजारात आल्या तेव्हा 2000 रुपयांच्या नोटा बाजारात आणण्याचा उद्देशही पूर्ण झाला.