महाराष्ट्र २४ । विशेष प्रतिनिधी । दि. २१ जुलै । प्राप्तिकर विभाग दरवर्षी करदात्यांना संबंधित आर्थिक वर्षाचे उत्पन्न विवरण एकत्र करण्यासाठी आणि त्यांचा आयटीआर (आयकर रिटर्न) योग्यरित्या फाइल करण्यासाठी चार महिन्यांचा कालावधी प्रदान देते जो १ एप्रिलपासून सुरू होऊन आणि ३१ जुलै रोजी संपेल (मुदतवाढ न दिल्यास). जर करदात्यांनी अंतिम मुदतीपर्यंत आयटीआर भरला नाही तर त्यांना दंड भरावा लागेल आणि आयकर विभागाकडून नोटीस देखील मिळू शकते.
याउलट जर तुम्ही तुमचा ITR अंतिम मुदतीच्या आत भरला तर तुमच्या ITR वर अनेक वजावट आणि सवलत मिळतात, ज्यामुळे तुमचे कर दायित्व कमी होईल. तुम्ही तुमच्या आयकर रिटर्न फाईल करताना वैद्यकीय खर्च, विमा आणि गृहकर्जाच्या व्याजासाठी कपातीचा दावा करू शकता.
अंतिम मुदतीपर्यंत आयटीआर दाखल न केल्यास काय?
दंड
जर तुम्ही अंतिम मुदतीपूर्वी IT रिटर्न दाखल न केल्यास तुमाला प्रचंड दंड भरावा लागेल. जर तुमचे एकूण उत्पन्न पाच लाखांपेक्षा जास्त असेल तर पाच हजार दंड आणि जर एकूण एकूण उत्पन्न मूळ सूट मर्यादेपेक्षा जास्त असेल (रु. २.५ लाख) परंतु एकूण उत्पन्न रु. पाच लाखांपेक्षा कमी असेल तर ते रु. १००० भरावा लागेल.
दंडात्मक व्याज
दुसरे म्हणजे जर तुम्ही अंतिम मुदतीनंतर ITR भरत असाल तर तुम्ही ITR दाखल करेपर्यंत तुम्हाला देय तारखेनंतर दरमहा १% दराने व्याज आकारले जाईल.
खटला
आयकर विभागाकडून अधिसूचना मिळाल्यानंतर जर करदात्याने जाणूनबुजून रिटर्न भरला नाही तर प्राप्तिकर अधिकारी खटला चालवण्याची कार्यवाही सुरू करू शकतात. या प्रकरणात आयटीआर न भरल्यास तीन महिने ते दोन वर्षांचा तुरुंगवास होऊ शकतो. शिवाय, जर कर चुकवलेली रक्कम २५ लाख रुपयांपेक्षा जास्त असेल तर सहा महिने ते ७ वर्षांपर्यंत कारावास होऊ शकतो.
नुकसान पुढे नेऊ नका
अंतिम मुदतीनंतर आयटीआर दाखल केल्यास तोटा पुढे नेऊ शकत नाही. म्हणजे जर आयटीआर देय तारखेच्या आत दाखल केला नाही तर करदात्याला चालू वर्षासाठी कोणतेही नुकसान पुढे नेण्यास सक्षम राहणार नाही. दरम्यान, आयकर मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार दीर्घकालीन भांडवली तोटा फक्त दीर्घकालीन भांडवली नफ्यावर सेट ऑफ केला जाऊ शकतो, तर अल्प-मुदतीचा भांडवली तोटा दीर्घकालीन नफा आणि अल्प-मुदतीचा नफा या दोन्हींविरुद्ध सेट ऑफ करण्याची परवानगी आहे.